We doen het niet genoeg. Ook niet graag. Snap ik. Dat laatste dan. Het betreft natuurlijk altijd nare situaties. Maar het is zo ontzettend belangrijk om het wel te doen. Misschien kan ik je met de 5 onderstaande redenen overtuigen. Had ik al gezegd dat het belangrijk is?
1. Voor jezelf
Jij bent het waard. Echt waar. Je bent niet de zorg in gegaan om als boksbal te fungeren of als scheldmuur. Klaagmuur is nog tot daar aan toe, maar er zijn grenzen. Ook strafrechtelijke grenzen. Dat we de frustratie van de dader kunnen begrijpen betekent niet dat we alles maar moeten accepteren. Die wettelijke regels gelden voor iedereen. Ook als iemand ziek is of de situatie waarin iemand zich bevindt schrijdend is.
En hoe cliché: Je kan pas goed voor anderen zorgen als je goed voor jezelf zorgt. Echt waar. Ik heb het niet verzonnen. Wel zelf ervaren dat het zo is.
Als je een incident hebt meegemaakt kan het ook aan de verwerking bijdragen om aangifte te doen. Als afsluiter én als grens. En ook als de aangifte niet perse leidt tot vervolging, is opstaan voor je eigen en professionele grens belangrijk.
2. Als zorgaspect voor de patiënt
Bij het doen van aangifte denken we vaak aan straf in de vorm van een geldboete, taakstraf of celstraf. Bedenk echter dat het verhoord worden door de politie vaak al een straf op zich is. Niemand vindt het prettig om zich te moeten verantwoorden bij meneer agent.
Nog belangrijker is dat het doen van aangifte soms ook gezien kan worden als zorgaspect. In sommige situaties is de zorg die we verlenen niet toereikend en heeft iemand wellicht meer baadt bij een forensische setting. Dan is het wel nodig dat de strafbare feiten bekend zijn bij het Openbaar Ministerie.
Daarnaast heeft het vaak ook een leerelement; hoe vreemd dit misschien ook klinkt, niet iedereen is zich bewust van de geldende normen, waarden en wetten. En je wil de patiënt ook behoeden dat hij hetzelfde gedrag ook gaat vertonen bij de bakker of op het schoolplein van zijn dochter. Zowel voor zichzelf als de omstanders.
En geen aangifte doen omdat je het zielig vindt voor de patiënt is eigenlijk juist heel zielig voor de patiënt. Want je geeft dan eigenlijk toe dat hij geen volwaardig persoon is in onze samenleving. Immers blijkbaar gelden de geldende wetten voor iedereen, maar niet voor hem. Waarom is hij anders dan je buurman?
3. Om een duidelijk signaal af te geven
Van hulpverleners blijf je af. En hé, het is niet alleen onze eigen grens die beschermd moet worden. Ook de grens van onze (toekomstige) collega’s, medepatiënten en omstanders. Maar denk ook aan je geliefden thuis. Hoezo moeten zij toezien dat jij je als boksbal uitleent zonder dat hier consequenties aan vastzitten, los van die voor jou.
En met alleen maar roepen in de media en mopperen op de afdeling veranderen we niks. Actie. Een sterker signaal dan het doen van aangifte is er niet om te laten weten: handen af van onze hulpverleners!
4. Opbouwen van een dossier
Ook al weten we een incident te bagatelliseren tot iets dat verdwijnt in de waan van de dag: het is toch vaak het melden waard. Vaak hebben we niet eens door hoeveel strafbare feiten we al wegmoffelen onder de noemer ‘hoort erbij’, ‘moet je tegen kunnen’, ‘hij kon er niks aan doen’. Denk je er ook zo over als je buurman het doet? Of wat nou als deze patiënt het straks bij een ander doet die ‘er niet tegen kan’ of ‘het niet bij haar bakkerswerk vindt horen’. Dan had jouw aangifte net het verschil kunnen maken. Onderschat het belang van opbouw van dossier niet. Vooral bij de veelplegers. Het wordt vaak niet vanzelf wel minder. Eerder meer en heftiger.
5. De politie wil weten wat er speelt
Of je het nou gelooft of niet, maar de politie wil graag inzichtelijk hebben waar er vaak stront aan de knikker is. Wat er in hun regio gaande is. Zodat ze hier op kunnen anticiperen. Zoals een extra rondje langs de instelling rijden tijdens de rondes. Kopje koffie komen drinken in het gebouw. De wijkagent op de hoogte stellen. Samen kunnen kijken hoe geweld te voorkomen. En voor je het weet volgt er een fijne samenwerking. Tof toch?
Ik kan nog eeuwig doorgaan met opsommen waarom we toch echt wel aangifte moeten doen. Maar het gaat er vooral om dat jij dit ook inziet. En, misschien wel het belangrijkste: je hierin gesteund voelt. De organisatie kan hierin echt heel veel doen. Bijvoorbeeld door een aangiftebeleid op te stellen. Hier lees je waarom dat sowieso een goed idee is. Heb je vragen? Stel ze gerust. Overigens heb ik de meest voorkomende vragen beantwoord in deze blog.
Weet dat ik jullie nodig heb in mijn strijd om ‘aangifte doen bij strafbare feiten richting hulpverleners’ te normaliseren.